Կախված նպատակներից ու առաջադրանքներից, որ դրված են կոնկրետ հետազոտության առջև, կարելի է սահմանափակվել մի քանի օբյեկտներով (օրինակ՝ ուսումասիրել դիրքավորումը կամ ապրանքային տեսականին) կամ էլ անցկացնել տվյալ միջավայրի կոմպլեքսային վերլուծություն:

Դիտարկենք 6 հիմնական քայլեր, որ պետք է արվեն այդպիսի վերլուծության համար:


1. Որոշել մրցակիցների վերլուծության նպատակները
Միանշանակ յուրաքանչյուր կազմակերպությանն անհրաժեշտ է հետևողական լինել մրցակցային այն դաշտի հանդեպ, որտեղ նա ծավալում է իր գործունեությունը: Սակայն մոնիթորինգի նպատակները միշտ տարբեր են՝ գնային քաղաքականության սահմանում, դիրքավորման ստրատեգիայի կազմում, ունիկալ առևտրային առաջարկների (ՈւԱԱ) ստեղծում, դիստրիբուցիայի ալիքների ընտրություն, ապրանքի տեսականու լայնացում և այլն: Այսինքն՝ եթե վերլուծության նպատակը, օրինակ, ՈՒԱԱ-ի ստեղծումն է, անհրաժեշտ է առաջին հերթին ուսումնասիրել մրցակիցների ՈւԱԱ-ն և դիրքավորման ստրատեգիաները, և ոչ թե նրանց գովազդի բյուջեն (և հակառակը):

Հետևաբար առաջնայինը նպատակների սահմանումն է, որպեսզի հետագայում ձեզ չծանրաբեռնեք ավելորդ տեղեկատվությամբ:


2. Հայտնաբերել մրցակիցներին
Երբ վերլուծության նպատակը կազմավորված է, անհրաժեշտ է ընտրել մրցակիցների՝ ելնելով մարքեթինգային տարբեր հատկանիշներից: Ամենակարևորներից մեկը «Թիրախային լսարանը և նրա պահանջներն» են: Այս հատկանիշը ենթադրում է ստորև ներկայացրած հարցերի համալիր.

• Արդյո՞ք ձեր ապրանքը/ծառայությունները ուղղված են նույն լսարանին, ինչ տվյալ մրցակցի առաջարկները:
• Արդյո՞ք մրցակից կազմակերպության ապրանքները/ծառայությունները լուծում են այն խնդիրները, ինչ ձերը:
• Արդյո՞ք ձեր լսարանի ներկայացուցիչները իրենց ցանկությունների բավարարման նպատակով անցկացվող փնտրտուքի ժամանակ հանդիպում են դիտարկվող մրցակցի ապրանքին/ծառայությանը:

Եթե տվյալ բոլոր հարցերի պատասխանն «այո» է, ապա այդ կազմակերպությունը հանդիսանում է ձեր մրցակիցը: Կարևոոր է նշել, որ ապրանքները կարող են տարբերվել, բայց լուծել միանման խնդիրներ, այդ իսկ պատճառով էլ անհրաժեշտ է լուրջ վերաբերվել այս փուլին:

Այլ հատկորոշիչներ նույնպես կարևոր են (գին/որակ հարաբերակցությունը, շուկայում զբաղեցվող մասնաբաժինը, ապրանքային տեսականին և այլն), և սխալ չի համարվի, եթե դուք վերլուծեք բոլոր պարամետրերով ձեզ գերազանցող մրցակցին (այսինքն՝ ընտրեք ոչ ամենամոտին ձեզ): Այսպիսի աուդիտը ձեզ շատ պիտանի տեղեկատվություն կտա. կարևորը՝ չվերլուծել ձեզ զգալիորեն զիջող մրցակցին:


Ինչպե՞ս հայտնաբերել մրցակիցներին. հնարավոր տարբերակները թվարկված են ստորև:
Որոնում համացանցում: Կարելի է ստանձնել սպառողի դերը և որոնում կատարել Google/Yandex համակարգերում, ինչպես նաև Яндекс.Директ-ում և Google Adwords-ում: Որոնեք տարբեր հարցումներով և ընտրե՛ք այն մրցակիցներին, ում անունը կրկնվել է մի քանի հարցման ժամանակ, կազմեք ցուցակ:

Հարցում վաճառքի մենեջերներին: Քննարկեք մենեջերների հետ՝ ի՞նչ մրցակիցների մասին նրանք գիտեն, որո՞նց են ծանոթ, և այդ կազմակերպությունների անունները ավելացրեք ցուցակում:

Հարցում թիրախային լսարանի մի քանի ներկայացուցչի: Հնարավորության դեպքում հարցրեք սպառողներին, ովքեր համապատասխանում են ընտրված լսարանի պատկերին:

Արդյունաբերական վարկանիշներ: Հետազոտեք ցուցանիշները, գտե՛ք շուկայում առաջատարներին, ավելացրե՛ք ցուցակում:

Օնլայն ծառայություններ: Ամենատարածվածները similarweb.com, serpstat.com և spywords.ru-ն են: Ամբողջական ծառայությունները վճարովի են, բայց անվճար տարբերակների միջոցով նույնպես կարող եք տեսնել Ձեզ նման մրցակիցների:


Ինչպե՞ս գտնել առաջատար մրցակիցներին
Մրցակիցների ցուցակը պատրաստելուց հետո հետազոտեք նրանց կայքերը, որպեսզի գտնեք վերլուծության համար ամենաարժանիներին: Առաջնային ընտրությունից հետո համեմատեք նրանց կայքերը Ձերի հետ Similarweb.com-ում, որպեսզի հասկանաք, թե որքանով եք միմյանց նման, և որ մրցակիցն է ավելի ուժեղ:

Այնուհետև ուսումնասիրեք յուրաքանչյուր մրցակցի ստեղծած կոնտենտի էությունը, տեսանելիությունը և տրաֆիկը Serpstat-ում. ուղղակի գրե՛ք նրա կայքի հասցեն և հետազոտեք թվային զեկույցը:

Պայմանական քանակական չափորոշիչներ/ցուցանիշներ
Այստեղ ներկայացվում են այն չափորոշիչները, որոնք ենթակա են քանակական գնահատման (օրինակ՝ 10 բալանի համակարգով): Այսպիսի պարամետրեր կարող են համարվել, օրինակ՝ պատվերի ձևակերպման հարմարավետությունը հետադարձ կապի միջոցով, կազմակերպության դիրքավորման արտացոլումը որոնողական համակարգի առաջին էջին, ծառայությունների նկարագրության որակը և այլն: Լրացրե՛ք աղյուսակը բոլոր չափորոշիչներով և տվե՛ք գնահատականներ (խորհուրդ է տրվում ի սկզբանե որոշել չափորոշիչների կարևորությունը), ինչից հետո կստանաք որոշակի ռեյթինգ, ըստ որի՝ կարող եք հասկանալ, թե ինչ պարամետրերով է կազմակերպությունը թույլ մրցակիցներից, ինչն է պետք լավացնել և ինչի վրա դնել շեշտը:


Որակական չափորոշիչներ
Վերլուծության այս հատվածը ամենահետաքրքիրն է: Այստեղ պետք է հետազոտել այնպիսի պարամետրեր, որոնք ենթակա չեն քանակական գնահատման, օրինակ՝ բրենդի փաթեթավորման առանձնահատկությունները, հաղորդակցման առանձնահատկությունները, շեշտված մրցակցային առավելությունները և այլն: Այս դեպքում, կստանաք նման աղյուսակ (ստորև բերված է թեյի շուկայի օրինակ)՝

4. Զուգադրել ստացված արդյունքները

Երբ արդեն բոլոր տվյալները հավաքագրել եք, անհրաժեշտ է ճշգրիտ կատարել արդյունքների զուգադրումը: Որքան դյուրընթեռնելի ու պարզ լինի ինֆոգրաֆիկան, այնքան ավելի հեշտ ու ճշգրիտ կկարողանաք կատարել ձեր հաշվարկը: Ավելի տարածված օրինակները բերված են ստորև՝

Այս նկարի վրա, օրինակ, պատկերված է, թե յուրաքանչյուր ֆակտոր քանի անգամ է հիշատակվում կոնկրետ մրցակցի կողմից: Այսպիսի դիագրամը պետք է գալիս առնվազն 2 դեպքում՝

1. մրցակիցների մոտ որոշակի հատկանիշների կրկնման հաճախականության ստուգման համար,
2. մրցակիցների մոտ որոշակի հատկանշիների արտահայտչականության գնահատման համար:

Կամ էլ կարելի է կազմել այսպիսի գրաֆիկ, որտեղ ներկայացնում ենք բոլոր մրցակիցների գնահատականները կոնկրետ չափորոշիչների գծով՝

6. Հետևություններ անել
Երբեմն սա վերլուծության ամենահեշտ մասն է: Այստեղ ստացված արդյունքները համեմվում են դասական մարքեթինգային գիտելիքներով, փորձով, ներկա իրավիճակի մասին տեղեկացվածությամբ: Այս բոլորը միասին հնարավորություն են տալիս վերլուծության գրագետ ավարտի և նպատակների իրականացման:

Վերը նկարագրված գործողություններից հետո կմնա միայն կատարած հետազոտությունից ընտրել նախընտրելի ստրատեգիկ մեթոդները և անցնել դրանց իրականացմանը: